අලු හැලපෙන්දා (Motacilla cinerera)

ප්‍රධාන වශයෙන් කඳුකරයේ සුලභව හමුවන එහෙත් වෙනත් කලාප වලද දුලභ නොවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. දිය කඳුරු සහ ගංගා දිගේ මෙන්ම කුඹුරු, තේ වතු, විවෘත බිම් සහ වනාන්තර වල පිහිටි එලිමහන් පෙදෙස් වලද තනිව හෝ විසිරුණු කුඩා රංචු ලෙසින් කුඩා කෘමීන් ගොදුරු කරගන්න අලු හැලපෙන්දා හවස් යාමයේදී තෝරාගත්  ජලයට ඉහලින් අතු විහිදී ගිය විශාල ගසක හෝ වගුරු බිමක වූ අකුලක සමූහ වශයෙන් රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා එක් රැස් වේ. එක් එක් පක්ෂියා එහි තමන්ටම වූ ස්ථානය වෙන් කරගනී. අලු හැලපෙන්දා මධ්‍යම ආසියානු කලාපයේ අභිජනනය කරයි. 

English Post >>

පුංචි සිලිවටුවා/පුංචි හින්නා (Calidris minuta)

වසරේ සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න කලපු, මඩ වගුරු, ලුණු ලේවායන් සහ වැව් අද්දර සුලභව දැකිය හැකි පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එවන් පරිසර වලද කලාතුරකින් හමුවේ. කුඩා සහ විශාල රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම පක්ෂියා ජලාශ අද්දර ක්‍රියාකාරී ලෙසින් එහෙ මෙහෙ දුවමින් පහතට යොමු කර ගත් තුඩෙන් මඩේ සිටින කුඩා ජලජ සත්වයන් ගොදුරු කරගනී. 

 

English Post >>

උල්පෙඳ කැස්වටුවා (Gallinago stenura)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේදී මෙරට වගුරු බිම්, තෙත් තණබිම් සහ කුඹුරු වැනි පරිසර පද්ධති වලට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි.  දිවයින පුරාම පාහේ වාර්තා වන මුත් පහත රට ප්‍රදේශ වල වඩාත් සුලභ ලෙස හමුවේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වන මුත් බාදා රහිත ප්‍රදේශ වලදී උදෑසන සහ හවසත් ආහාර සොයමින් හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. මූලිකව කෘමීන්, කීටයන් සහ බිම් පණුවන් ගොදුරු කරගන්නා උල්පෙඳ කැස්වටුවාගේ දික්  වූ හොටෙහි අග ඉතාමත් සංවේදී වන අතර එම කොටස හොටෙහි අනෙක් කොටස වැසී පවතින විටද පුළුල් ලෙස විවර කිරීමේ හැකියාව ඇත. 

English Post >> 

බ්‍රාහ්මණ මයිනා (Sturnia pagodarum)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ මෙරටට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි. එම මාස වලදී මෙම පක්ෂියා එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරලට ආසන්න විවෘත බිම්, ලඳු කැලෑ සහිත ප්‍රදේශ වල සහ වගා බිම් වල දැකිය හැක. කලාතුරකින් තෙත් කලාපයේද දුටු බවට වූ වාර්තා හමුවන අතර බොහෝවිට එම පක්ෂීන් ඉන්දියාවේ සිය අභිජනනය කරන ප්‍රදේශ වල සිට මෙරට වියලි කලාපීය ප්‍රදේශ වෙත පැමිණෙමින් සිටියදී දක්නට ලැබූ පක්ෂීන් විය හැක. රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන බ්‍රහ්මණ මයිනන් භූමිය මත සිටින පලගැටියන් වැනි කෘමින් ගොදුරු කරගනී. එසේම පළතුරු සහ ඇතැම් මල් වල පැණිද ආහාරයට ගන්නා මෙම පක්ෂියා රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා වෙනත් ඇතැම් මයිනන් මෙන්ම පොදු ස්ථානයක් තෝරාගන්නා අතර හවස් යාමයේදී එම ස්ථානය කරා විශාල රංචු ලෙසින් පැමිණේ. 

 
English Post >>

White Wagtail/සුදු හැලපෙන්දා (Motacilla alba leucopsis)

White Wagtail is a rare but regular winter migrants to the lowlands. It can be seen on ground of open areas and cultivated lands, often close to water sources. Usually as solitary birds or may be as a scattered flock of few birds, sometimes also associated with other wagtails. It feeds entirely on small insects. As it is with other wagtails White Wagtail also roosts communally in large flocks in a reed bed or similar habitat.

Sub Species Motacilla alba dukhunensis >>

සිංහලෙන් කියවන්න >> 

පොදු උකුසුගොයා/කොබෙයි උකුස්සා (Falco tinnunculus)

දිවයින පුරා අතරින් පතර ගහකොළ සහිත විවෘත බිම් වලට උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂීන් ලෙසින් මෙන්ම (tinnunculus උප විශේෂය එතරම් සුලභ නොවන ලෙසද, interstinctus උප විශේෂය දුර්ලභවද වාර්තා වේ.) කඳුකරයේ අභිජනනය කරන කුඩා දේශීය ගහණයක් (objurgatus උප විශේෂය) ලෙසින්ද මෙරටින් වාර්තා වේ. විවෘත බිම්, වනාන්තර සහ ලඳු කැලෑ වලද හමුවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කටුස්සන් වැනි උරගයන් සහ පළගැටියන් වැනි කෘමීන් ආහාරයට ගනී. එසේම අවස්ථාවක් ලද විට භූමිය මත කූඩු සාදන පක්ෂින්ගේ පැටවුන්ද ගොදුරු කර ගනී. මෙරට තුල අභිජනනය කරන උප විශේෂය මාර්තු සිට ජූනි දක්වා කාලයේ විලෝපිකයන්ට ලගාවිය නොහැකි ප්‍රපාතාකාර බෑවුමක පිහිටි පාෂාණ ගැට්ටක් මත කූඩුවක් නොසාදා බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් තබා අභිජනනය සිදු කරයි. සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරට තුල සිටින කාලය තුලදී බොහෝවිට තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් ඉගිලෙමින්, නිතර එක තැන තටු ගසමින් හෝ උස් ගසක අත්තක් මත වසා අවට නිරීක්ෂණය කරමින් ගොදුරු සොයන ආකාරය දැක ගත හැක. 

 

English Post >>

කුඩා කොණ්ඩ මුහුදු ලිහිණියා/හීන් කොණ්ඩ සිළුසුවා (Thalasseus bengalensis)

 මෙරට වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල පිහිටි ලුණු ලේවායන් සහ වැලි පර වලට මෙන්ම කලපු සහ ගං මෝයවල් වලටද උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. ඇතැම්විට ගිම්හාන කාලයේ පැමිණෙන පක්ෂීන්ද කලාතුරකින් නිරීක්ෂණය කල හැක. ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ පක්ෂියෙක් වන අතර කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් මුහුදු ලිහිණින් විශේෂ සමගින් හමුවේ. මාළුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ගොදුරු කරගන්නා අතර ජල මතුපිටට ආසන්නව පියාඹා යමින් එක්වර තෝරාගත් මාළුවෙකු වෙත වේගයෙන් කිමිදී අල්ලා ගන්නා මත්ස්‍යයා ගුවනේදීම ගිල දමයි.

English Post >>

හිස දුඹුරු මුහුදුකපුටා/බොර හිස් ගලුවියා (Larus brunnicephalus)

 ලෝකයේ උතුරු අර්ධගෝලයට ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන සමයේදී මෙරටට සංක්‍රමණය වන, එම කාලයේදී දිවයිනේ උරුකරයේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල සහ කලපු ප්‍රදේශ වල  සුලභව හමුවන පක්ෂියෙකි. කලාතුරකින් දිවයිනේ ගිණිකොන දිග වැනි වෙනත් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වලද නිරීක්ෂණය කල හැක. ඇතැම් විට ගිම්හාන කාලයේදී පැමිණෙන පක්ෂීන්ද හමුවේ. මෙම පක්ෂීන් බොහෝවිට විශාල රංචු වශයෙන් වෙරළට නුදුරු ජලයේ ගිමන් හරින ආකාරය දැකිය හැක. වරායන් අසල ගැවසෙමින් මෙන්ම නැව් පසු පස යමින් ඉවත දමන ආහාර මතද යැපෙන මෙම මුහුදු ළිහිණියා ප්‍රධාන වශයෙන් මත්ස්‍යන්ද එයට අමතරව කකුලුවන්, ඉස්සන් සහ මොලුස්කාවන්ද (බෙල්ලන්) ආහාරයට ගනී. මධ්‍යම ආසියාවේ රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි විශාල විල් වල අභිජනනය සිදු කරයි.

English Post >>

පෙඳ කලු මහාවටුවා/කලු පෙඳ ගොහොදුවිත්තා (Limosa limosa)

 වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න වගුරු බිම්, මඩ වගුරු, කලපු, කුඹුරු, වැව් ආදියේ මෙන්ම ඇතැම්විට රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි එවැනි ස්ථාන වලටද පැමිණෙන සුලභ සංචාරක පක්ෂියෙකි. තනිව හෝ කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් පණුවන්, කෘමීන් සහ ක්‍රස්ටේෂියාවන් ගොදුරු කර ගනී. යුරෝපයේ සහ බටහිර ආසියානු ප්‍රදේශ වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

අළු ඔලෙයියා/අළු මහ ඔලෙවියා(Pluvialis squatarola)

 එතරම් සුලභ නොවන ලෙස වියලි කලාපීය කලපු, මෝයවල්, වෙරලාසන්නව හමුවන මඩ වගුරු, කුඩා දියපාරවල් ආදියේ දැකිය හැකි සංචාරක පක්ෂියෙකි. දුර්ලභව තෙත් කලාපයේ එවන් ස්ථාන වලද කලාතුරකින් හමුවේ. තනිව හෝ විසිරුණු රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් එවන් ජලජ පක්ෂීන් සමග ප්‍රධාන වශයෙන් පණුවන්, බෙල්ලන්, ක්‍රස්ටේෂියාවන් වැනි කුඩා කරදිය සත්වයන් ගොදුරු කරගනිමින් ජීවත් වේ. ආක්ටික් කලාපයේ තුන්ද්‍රා බිම් වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

කෙලවලු බස්සා/බොර සුලාවියා (Sula leucogaster)

 දිවයින වටා වෙරළ තීරයෙන් ඔබ්බෙහි වූ මුහුදු කලාපයට සහ කළාතුරකින් වෙරළ කලාපයටද පැමිණෙන දුර්ලභ නමුත් නිත්‍ය සංචාරක පක්ෂීයෙකි. තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් හෝ කුඩා රංචු ලෙසින් නිතර සාගරයේ ජල තලයට ආසන්නව පියාඹා යමින් වරින් වර ජලයේ කිමිදෙමින් මත්ස්‍යින් ගොදුරු කරගනී. හොඳින් පීනීමටද හැකියාවක් ඇති අතර මුදුදේ ජල තලය මත වසා ගිමන් හැරීම සිදු කරයි. රාත්‍රි කාලයේදී බොහෝවිට ගල් මත, මුහුදේ පාවෙන බෝයා මත හෝ නැව් වල කුඹ ගස් මත ලගී. සාගරයේ ඇති කුඩා දූපත් වල පොළොවේ බිත්තර එකක් හෝ දෙකක් දමා එක් පැටවෙකු පමණක් බෝකිරීම සිදු කරයි. ලංකාවේ බටහිර වෙරළේ උතුරේ සිට දකුණු දිශාවට වාර්ෂිකව සිදුවන මුහුදු පක්ෂීන්ගේ පර්යටනයේදී මෙම පක්ෂීන්ද ගමන් කරන ආකාරය නිරීක්ෂණය කර ඇත.

English Post >>

Brown Booby (Sula leucogaster)

 Rare but regular migrant to offshore waters and occasionally to the coastal areas of the country. It flies usually low over the ocean as solitary birds or as small groups. Brown Booby feeds on fish by repeated low dives inshore, rests on the sea, swim well and usually roosts at night on rocks, buoys, spars of ships, etc. It lays one or two eggs on the bare ground of oceanic islands but rears one young. Brown Booby also take part in annual North-South migration of Bridle Terns along the west coast of the island. 

සිංහලෙන් කියවන්න >>

ළයබොර මැසිමාරා/ළයදුඹුරු මැසිමාරා (Muscicapa muttui)

 මෙරට තුලට සංක්‍රමණික පක්ෂීන් පැමිණෙන උත්තර අර්ධ ගෝලයට ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන මාස වලදී එතරම් සුලභ නොවන ලෙස දැකිය හැකි පක්ෂියෙකි. තනි පක්ෂීන් වශයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් තෙත් කලාපයේ පහත රට ප්‍රදේශ වල සිට කඳුකරයේ පහල උස් මට්ටම දක්වා වනාන්තර සහ හොඳින් ගහකොළ සහිත ස්ථාන වල දිය පාරවල් ආසන්නයේ හමුවන මුත්, ස්ථානීය වශයෙන් දුර්ලභව පහත රට වියලි කලාපයේ සහ කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් වල එවන් පරිසර පද්ධති වලද වාර්තා වේ. ගහක අත්තක් මත සිට පියඹා ගොස් පියාඹන කෘමින් ඩැහැ ගනිමින් නැවත එම ස්ථානයටම හෝ ඒ අසලම ස්ථානයකට ගොස් වසන මෙම පක්ෂියා මෙරට තුල සිටින සම්පූර්ණ කාලයේම බොහෝ විට තෝරාගත් එම ස්ථානයේ නිතර දැකිය හැක.

English Post >>

පඳුරු හම්බුකුරුල්ලා/බලයිත්ගේ පන් රැවියා (Acrocephalus dumetorum)

දිවයින පුරාම පාහේ ගෙවතු, පන් ගාල්, ගොවි බිම් සහ ලඳු කැලෑ වලට පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. වසරේ ඔක්තෝබර්-නොවැම්බර් මාස වලදී මෙරටට පැමිණෙන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කෘමීන් ආහාර කරගන්නා අතර පඳුරු සහ ගස් අතු අතර සැරිසරමින් කෘමීන් ගොදුරු කරගනී. රාත්‍රී කාලයේදී ඝනව වැවුණු පඳුරක් තුල හෝ වගුරු බිමක ඇති පන් ගාලක නවාතැන් ගන්නා මෙම පක්ෂියා අප්‍රියෙල්- මැයි මාස වලදී නැවත සිය නිජභූමිය වූ නැගෙනහිර යුරෝපය සහ උතුරු ආසියාව කරා ගොස් අභිජනන ක්‍රියාවලියේ නිරත වේ. 

English Post >>

 

පොදු රත්පා සිලිබිල්ලා/පා රතු සිලිවටුවා (Tringa totanus)

සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකු වන පොදු රත්පා සිලිබිල්ලා වියලි කලාපයේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල නොගැඹුරු මඩ වගුරු, ලේවායන්, කලපු ආදියේ සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන මාස වලදි සුලභව දැකගත හැක. තෙත් කලාපයේ එතරම් සුලභ නොවන අතර කළාතුරකින් රට අභ්‍යන්තරයෙන්ද වාර්තා වේ. කකුළුවන්, මොලුස්කාවන්, පණුවන් වැනි ජලජ සතුන් ගොදුරු කර ගන්නා මෙම පක්ෂියා තනිව හෝ කුඩා රංචු වශයෙන් හැසිරේ. ඇතැම්විට වෙනත් ජලජ පක්ෂීන් සමගද ආහාර සුලභ ස්ථාන වල එක්ව සිටිනු දැකිය හැක. පොදු රත්පා සිලිබිල්ලා මධ්‍යම ආසියානු ප්‍රදේශ වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

රත්තුඩු මුහුදුළිහිණියා/කැස්පියා සාගරළිහිණියා (Sterna caspia)

 දිවයිනේ වියලි කලාපීය උතුරු අර්ධයේ වෙරලබඩ ප්‍රදේශ වලට සහ හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ වෙරලබඩ තෙත් බිම් සහ වැව්  ආදියට සංක්‍රමණය කරන සුලභ මුහුදුළිහිණියෙකි. තෙත් කලාපයේද ඇතැම්විට දැකිය හැක. ආදම්ගේ පාලමේ දූපත් වල අභිජනනය කරන බවටද, අවුරුද්ද පුරාම දැකිය හැකි ගහණයක් මීගමු කලපුවේ සිටිනා බවටද වාර්තා ඇත. තනිව හෝ ජෝඩු වශයෙන් පියාසර කරන මෙම මුහුදුළිහිණියන් බොහෝවිට වෙනත් විශේෂ වල මුහුදුළිහිණින් සමග වැලි පර වල ගිමන් හරින ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. 

English Post >>

Common Snipe/Fantail snipe/අවන්පෙඳ කැස්වටුවා/පොදු කැස්වටුවා[Awanpenda Kaeswatuwa/Podu Keswatuwa] (Gallinago gallinago)

 Fairly rare but regular winter migrant to the low country marshlands, grassy tank edges, wet paddy fields and likes. It is mainly nocturnal and usually solitary snipe feeds on earth worms, and insect larvae in muddy grounds by probing deep into mud with its highly sensitive long bill. Common Snipe breeds in Europe, Asia and also in North America. 

රැවුල් මුහුදුළිහිණියා/අළුපිය කාඟුල්ළිහිණියා (Chlidonias hybrida)

 පහත රට වෙරළට ආසන්න වැව්, කුඹුරු, වගුරු බිම් සහ වෙනත් එවැනි පරිසර වල ඉතාමත් සුලභව හමුවන සංචාරක පක්ෂියෙකි. එහෙත් ඇතැම් අවස්ථා වලදී රට අභ්‍යන්තරයේ ඇති ජලාශ ආශ්‍රීත පරිසර වලද හමුවන අතර, කඳුකරයේ පහල ප්‍රදේශ දක්වාම ගමන් කරන බවටද නිරීක්ෂණය කර ඇත. එසේම  සංචාරක පක්ෂීන් මෙරට තුල දැකිය නොහැකි මාස වල පවා ඇතැම් පක්ෂීන් මෙරට තුල රැදී සිටී.  ජලජ කෘමීන්, කුඩා මාළුන්, ඉස්ගෙඩියන් වැනි සතුන් ගොදුරු කරගන්නා මෙම මුහුදුළිහිණියා එවන් ගොදුරු සොයමින් ජලාශ වලට ඉහලින් හොට පහලට යොමුකරගෙන පහල මට්ටමින් පියාසර කරන ආකාරය සුලභ දසුනකි. වෙහෙස වූ විට නියරක් මත, වැටක, විදුලි රැහැන් මත හෝ වෙනත් එවැනි තැනක වසා සිටී. රැවුල් මුහුදුළිහිණියා උතුරු ඉන්දියාවේ සහ කාශ්මීර් වල ඇති වගුරු බිම් වල සමූහ වශයෙන් අභිජනනය කරයි.

English Post >>

හීන් කොහා/කුසළු අනුකොහා (Cacomantis passerinus)

උතුරු අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන මාසයන්හි මෙරටට සංචාරය කරන පක්ෂියෙකි. එතරම් සුලභ නොවන අතර පහත රට සහ කඳුකරයේ මධ්‍යම උස් මට්ටම් දක්වා වූ ලඳු කැලෑ, විවෘත වන භූමි සහ ගෙවතු වල බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් වශයෙන්ද කලාතුරකින් කුඩා රංචු වශයෙන්ද හමුවේ. වියලි කලාපයේ වඩාත් සුලභව හමුවන අතර ඇතැම් පක්ෂීන් සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටින් පිටව ගිය පසුවද එම වසරේ ඉතිරි මාස කිහිපය මෙහි ගත කරන බවට නිරීක්ෂණය කර ඇත. කෘමීන් ප්‍රධාන වශයෙන් ආහාර කරගන්නා මෙම කෝකිලයා ගස් අතු අතර, පොළොව මත මෙන්ම ඇතැම් විට ඉගිලෙමින්ද කෘමීන් අල්ලාගනු ලැබේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී බොහෝවිට නාද නොකරන හීන් කොහා වසරේ ජූලි සිට ඔක්තොබර් දක්වා මාස වල ඉන්දියාවේදී අභිජනනය කරනු ලබයි. වෙනත් බොහෝ කෝකිලයන් මෙන්ම මෙම කොහාද වෙනත් කුරුල්ලන්ගේ කූඩු වල බිත්තර දමන අතර ප්‍රීනියාවන් සහ බට්ටිච්චන්ගේ කූඩු ඒ සඳහා තෝරාගනී. 

English Post >>

මාළු උකුස්සා/කුරලුකුස්සා (Pandion haliaetus)

 දුර්ලභ නමුත් සෑම වසරකම පාහේ උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේ මෙරටට සංක්‍රමණය කරන පක්ෂියෙකි. වියලි කලාපයේ වෙරළබඩ කලපු, ගංගා මෝයවල් සහ වෙනත් විශාල ජලාශ ආශ්‍රිතව ප්‍රධාන වශයෙන් හමුවන අතර ඇතැම්විට තෙත් කලාපයේ සහ කඳුකරයේ ජලාශ වලද වාර්තා වී ඇත. මාළුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ගොදුරු කරගන්නා මෙම පක්ෂියා මෙරට තුල සිටින කාලයේදී නාද නොකරන අතර සෞම්‍ය කලාපීය රටවල අභිජනනය කරයි.

English Post >>